Monday, August 1, 2022

Selfstudy-6

 मागील काही भागांत भागात आपण मेंदूचे आणि चेतासंस्थेचे काम कसे चालते हे पाहिले. चेतासंस्थेतील संदेशांचे आदान-प्रदान वेगाने आणि सामर्थ्यशाली व्हावे म्हणून चेचेतातंतूंवरील  मेदाचा थर जाड बनवावा लागतो. यासाठी आपल्या आहारात कोणते पदार्थ असावेत हे आपण मागील भागात पाहिले. आता आपण मिळविलेल्या ज्ञानाचा  उपयोग करून मेंदूची ही अवाढव्य आणि गुंतागुंतीची व्यवस्था आपल्या कामाला कशी लावायची हे पाहू. 

आपल्या लक्षात राहाते 

१०% वाचलेले 

२०% ऐकलेले 

५०% ऐकलेले आणि पाहिलेले 

७०% एकमेकांसोबत चर्चा केलेले 

९५% दुसऱ्यांना शिकविलेले 


याचाच अर्थ शाळेत मुले शिक्षकांचे ऐकतात, शिक्षक फळ्यावर काही लिहितात तेव्हा त्यांच्या जास्तीतजास्त ५०% लक्षात राहते. 

जेव्हा ते त्यासंबंधी youtube वर बघतात तेव्हाही केवळ ५०% लक्षात राहते.

मात्र या संबंधी ते मित्रमंडळींशी काही बोलतात तेव्हा ७०% लक्षात राहाते 

आणि जर त्यांनी अन्य मित्राना शिकवले तर ९५% लक्षात राहते. 


मग या माहितीचा आपण उपयोग करून घेऊ शकतो का?

जर आसपास राहणाऱ्या मित्राचा ग्रुप असेल आणि त्यांनी एकमेकांना एखाद्या विषयातील धडे शिकविले तर  चांगले लक्षात राहील, तसेच या गटात आपापसात चर्चा झाल्यामुळे सर्वांच्या किमान ७०% लक्षात राहील. 

विशेषतः ही पद्धत विज्ञान आणि इतिहास या विषयात खूप उपयोगी ठरते हा अनुभव आहे. चार पाच मित्रांचा गट करावा. प्रत्येकाने काही धडे वाटून घ्यावेत. विज्ञानाचा/इतिहासाचा  धडा पुस्तकातून नीट समजावून घेतला, त्या संबंधी अधिक माहिती youtube वरून मिळविली. नंतर त्याचे एक powerpoint presentation करून अथवा अन्य मार्गांनी आपल्या गटातील बाकीच्या मित्रांना हा धडा शिकवावा. नंतर त्यावर चर्चा घडवून आणावी. यामुळे तो धडा शिकविणाऱ्या विद्यार्थ्यांचा त्या बाबत खोलवर अभ्यास होईल, ९५% लक्षात राहील. त्यावरील चर्चेने गटामधील बाकीच्या विद्यार्थ्यांच्याही ७०% लक्षात राहील. भूगोल शिकतानाही या पद्धतीचा उपयोग होऊ शकेल. या पद्धतीत मित्रमंडळींच्या सहवासात खेळीमेळीने ही चर्चा झाल्याने मनही प्रसन्न राहाते, कंटाळा येत नाही. 

पुढील भागात आपण गणित आणि विविध भाषा कशा शिकाव्यात याबद्दल विचार करू. 

संतोष कारखानीस ठाणे


No comments:

Post a Comment