शक्तीच्या महोत्सवात आपण दशमहाविद्यांची ओळख करून घेत आहोत. आज या दशमहाविद्यांमधील दहावी विद्या 'कमला' देवीची माहिती घेऊ.
कमला देवीचे स्वरूप
कमला देवी ही लक्ष्मीचे रूप मानली जाते आणि ती संपत्ती, समृद्धी, वैभव आणि सौंदर्याची देवी आहे. तिचे स्वरूप अत्यंत मोहक आणि तेजस्वी आहे. ती सुवर्णवर्णाची असून चार हात असलेली आहे. तिच्या चार हातात पद्म (कमळाचे फूल), शंख, चक्र आणि धनधान्य धारण केलेले असते. कमलाच्या आसनावर विराजमान झालेली ही देवी कमळाच्या फुलांमध्ये सजलेली असते. तिच्या अवतीभोवती हत्ती असतात, जे तिच्यावर पाणी शिंपत असतात. कमला देवी हे ऐश्वर्य, वैभव, समृद्धी, ऐहिक सुख, सौंदर्य आणि जीवनातील संपन्नतेचे प्रतीक आहे.
कमला देवीची कथा
कमला देवी ही भगवान विष्णूची पत्नी लक्ष्मी हिचे स्वरूप आहे. ती समुद्रमंथनातून प्रकट झाल्याचे सांगितले जाते. जेव्हा देव आणि दानवांनी समुद्रमंथन केले, तेव्हा अमृतासोबत अनेक रत्न बाहेर आले. त्यातील एक रत्न म्हणजे देवी लक्ष्मी, जिचे रूप म्हणजे कमला देवी होय. ती विष्णूच्या आवाहनानंतर त्याच्या सोबतीला आली आणि दोघांनी मिळून सृष्टीच्या पालनपोषणाचे कार्य सुरू केले.
देवी कमला हे संपन्नता आणि सुखाचे मुख्य प्रतीक मानले जाते. तिच्या कृपेने भक्ताला सुख, शांती, वैभव, समृद्धी आणि कुटुंबातील ऐहिक सुख प्राप्त होते.
कमला देवीची साधना
कमला देवीची साधना आर्थिक प्रगती आणि ऐहिक सुखासाठी विशेष महत्त्वाची आहे. साधक तिची साधना केल्याने संपत्ती, समृद्धी आणि ऐहिक सुखप्राप्तीच्या आशीर्वादाचा अनुभव घेऊ शकतो. तिची साधना केल्याने साधकाला शांती, स्थैर्य आणि मन:शांती मिळते. कमला देवीची साधना करण्यासाठी भक्ताने पिवळ्या वस्त्रांचा वापर करावा आणि सोनेरी, पिवळ्या किंवा लाल रंगाच्या फुलांनी देवीची पूजा करावी.
कमला देवीचा मंत्र
कमला देवीच्या साधनेसाठी तिच्या मंत्रांचा जप करणे अत्यंत महत्त्वाचे मानले जाते. प्रमुख मंत्र असा आहे:
"ॐ श्रीं ह्रीं क्लीं कमलवासिन्यै स्वाहा"
या मंत्राचा नियमित जप केल्याने साधकाला देवीची कृपा मिळते आणि आर्थिक स्थैर्य प्राप्त होते.
कमला देवीची साधना पद्धती
साधकाने पिवळ्या किंवा सुवर्ण रंगाचे वस्त्र परिधान करावे.
देवीला पिवळ्या किंवा लाल रंगाची फुले अर्पण करावीत.
साधकाने देवीच्या समोर शांतचित्ताने ध्यान करून तिच्या आशीर्वादाची मागणी करावी.
साधनेत आर्थिक प्रगती, संपत्ती आणि समृद्धीसाठी देवीकडे प्रार्थना करावी.
प्रमुख ठिकाणे:
कमला देवी ही मुख्यत्वे लक्ष्मी म्हणून उपासली जाते, त्यामुळे लक्ष्मीचे मंदिर सर्वत्र आढळते. काही प्रसिद्ध मंदिरांत लक्ष्मी देवीच्या रूपात कमला देवीची उपासना केली जाते.
तिरुपती बालाजी मंदिर: येथे विष्णू आणि लक्ष्मी यांच्या सह-पूजेचा मोठा मान आहे.
पद्मावती मंदिर, तिरुचाणूर, आंध्र प्रदेश: येथे देवी लक्ष्मीच्या कमला रूपाची उपासना होते.
कमला देवीची साधना आर्थिक स्थैर्य, वैभव आणि समृद्धीच्या आशीर्वादासाठी केली जाते.
