आपण दुसरे उदाहरण घेऊ. एखाद्या माणसाने आयुष्यात कधीही गोड पदार्थ खाल्ला नसेल तर त्याला केवळ शब्दांनी गोड म्हणजे काय हे कळणार नाही. मग त्याला आपण 'ते खाल्ल्यावर छान वाटते' इत्यादी भाषेत समजाविले तरी त्याला त्या चवीचे पूर्ण आकलन होणार नाही.
अध्यात्मात एखादी संकल्पना अथवा अनुभव स्पष्ट करताना हीच समस्या समोर उभी ठाकते. एखाद्याला अध्यात्मिक अनुभव नसेल (आणि तो अनेकांना नसतो) त्याला काही अनुभव आलेला सांगणार कसा? मग त्या अनुभवाच्या जवळपास जाणारे काहीतरी म्हणजे 'प्रकाश दिसला' वगैरे सांगावे लागते. पण ते पूर्णपणे सत्य नसते.
म्हणूनच अध्यात्मिक अनुभव शब्दात उतरताच 'असत्य' होऊन जातो. अध्यात्मिक अनुभव आलेले अनेक साधक यामुळेच अनुभवासंबंधी काहीही वाच्यता न करणे अधिक शहाणपणाचे समजतात.
No comments:
Post a Comment